Đây là hội thảo thứ 3 về thực hiện liêm chính trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp (DN). Kết quả các hội thảo này sẽ cung cấp các thông tin đầu vào cho Đối thoại về PCTN lần thứ 12 giữa Chính phủ Việt Nam và cộng đồng các nhà tài trợ quốc tế về chủ đề “Vai trò của DN và khu vực tư nhân trong công tác PCTN” vào ngày 12/11 tới.

          Phát biểu tại hội thảo, Phó Tổng Thanh tra Trần Đức Lượng cho biết, năm 2012, Thanh tra Chính phủ phối hợp với Ngân hàng Thế giới và một số đối tác tiến hành nghiên cứu về tham nhũng, hối lộ, gian lận trong hoạt động của DN. Kết quả nghiên cứu cho thấy, hầu hết các DN đều cho rằng tham nhũng được coi là vấn đề đáng quan ngại, chỉ đứng sau giá cả sinh hoạt đắt đỏ. Có tới 60% số DN được hỏi cho rằng “chi phí không chính thức là khá tốn kém cho DN”, 57% số DN cho rằng “chi phí không chính thức tạo ra môi trường kinh doanh không công bằng giữa các DN”. Tuy nhiên, đó chỉ là 30% số trường hợp DN đưa hối lộ là do công chức gợi ý, nhũng nhiễu, 70% còn lại đưa hối lộ là do DN chủ động thực hiện. Bởi thế, hội thảo này là cơ hội tốt để các cơ quan quản lý, các DN và các bên liên quan có thể cùng trao đổi để đạt được sự đồng thuận về nhận thức trong chủ đề góp phần tạo lập môi trường kinh doanh bình đẳng, minh bạch, phi tham nhũng hướng tới sự phát triển bền vững. Hội thảo sẽ cùng trao đổi về một lộ trình phù hợp để thực hiện Liêm chính trong kinh doanh ở Việt Nam.

          Cũng tại hội thảo, TS Antony Stokes, Đại sứ Vương quốc Anh tại Việt Nam cho rằng, tham nhũng luôn là vấn đề quan trọng và lớn. DN vừa là nạn nhân vừa là người tham gia trong việc đưa hối lộ. Vì vậy, DN sẽ là người đi đầu trong câu chuyện PCTN, tiến tới sự liêm chính, minh bạch. Trong 2 hội thảo được tổ chức tại Đà Nẵng và TP HCM, nhiều DN đã chia sẻ nhiều sáng kiến và được xem là thành công nhất. Đồng thời, tại 2 hội thảo này cũng đưa ra một số giải pháp nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để cùng nhau chống lại tham nhũng.

          Nhân hội thảo lần này, các đại biểu đã tập trung trao đổi về các nội dung như vai trò của DN trong PCTN - Chính phủ khuyến khích sự tham gia của DN trong PCTN; tham nhũng trong DN và tác động của nó đối với các hoạt động kinh doanh ở Việt Nam- Những thách thức của DN khi phải đối mặt với nạn tham nhũng; Những thách thức của DN khi phải đối mặt với nạn tham nhũng trong hoạt động kinh doanh - Tiếng nói từ phía DN; Những thuận lợi, khó khăn, thách thức và khả năng đáp ứng của hệ thống pháp luật ở Việt Nam trong quá trình hình sự hóa hành vi tham nhũng nói chung và trong khu vực tư nói riêng; Một số bài học kinh nghiệm từ các công ty quốc tế trong việc xây dựng hoạt tăng cường các chính sách chống hối lộ trong nội bộ và các giao dịch với các đối tác trong chuỗi cung cấp của mình…

          Thuyết trình về vai trò của DN trong PCTN, ông Jim Anderson, Chuyên gia cấp cao về Quản trị Nhà nước, Ngân hàng Thế giới đã đưa ra 3 xu hướng giải thích cần phải lành mạnh hóa môi trường kinh doanh hiện nay. Theo ông Jim Anderson, tốc độ đầu tư và tăng trưởng ở Việt Nam hiện nay đang ở mức thấp nhất trong vòng 20 năm qua, đầu tư nước ngoài liên tục sụt giảm. Ông Jim Anderson cũng đưa ra các nhóm giải pháp để nhà đầu tư có thể lựa chọn như việc trả hối lộ để chặn trước rắc rối hay tìm kiếm các giải pháp khi gặp rắc rối như nói “không” với tham nhũng.

          Chia sẻ về kết quả nghiên cứu tham nhũng, hối lộ, gian lận trong hoạt động của DN, thực trạng và giải pháp, đại diện Công ty Monaco cho rằng, tình trạng nhũng nhiều, gây khó khăn cho DN của một cán bộ công chức trong “mối quan hệ giữa DN và cơ quan nhà nước” hiện nay là khá phổ biến; hậu quả đã làm tăng chi phí, mất thời gian, giảm hiệu quả hoạt động và gây tâm lý bức xúc cho DN. Việc hình thành các “nhóm lợi ích” là hiện tượng không mới, nhưng rất lo ngại, dư luận xã hội đang rất quan tâm vì đã tác động tiêu cực, làm biến dạng các quan hệ thị trường, tạo lợi thế cạnh tranh không chính đáng cho “nhóm lợi ích” gây thiệt hạu cho các nhóm đối tượng khác trong xã hội. “Hối lộ thương mại” cũng là một thực trạng khá phổ biến trong “mối quan hệ giữa DN và DN” đặc biệt là DN nhà nước với DN tư nhân…

          Theo bà Trần Thị Lan Hương, Chuyên gia về Quản trị Nhà nước, Ngân hàng Thế giới, tham nhũng là một trong 3 vấn đề bức xúc nhất. Theo góc nhìn của DN, các ngành, lĩnh vực tham nhũng nhiều nhất là: Cảnh sát giao thông, quản lý đất đai, hải quan và thuế; 3 cơ quan dẫn đầu về mức độ gây khó dễ được DN đưa hối lộ nhiều nhất là thuế, hải quan và cảnh sát giao thông.

          DN cũng góp phần tạo ra vòng luẩn quẩn của tham nhũng hành chính như DN và người dân có động cơ đưa hối lộ thì khó khăn mới được giải quyết. Dẫn đến công chức có động cơ để tiếp tục chu trình gây khó dễ cho DN. Tuy nhiên, cũng theo khảo sát, trong 12 tháng gần đây, các DN không đưa hối lộ thì hiệu quả hoạt động nhiều hơn các DN đưa hối lộ.

          Bên cạnh đó, các đại biểu cũng tập trung thảo luận về những thuận lợi, khó khăn, thách thức và khả năng đáp ứng của hệ thống pháp luật ở Việt Nam trong quá trình hình sự hóa hành vi tham nhũng nói chung và trong khu vực tư nói riêng. Đồng thời, đưa ra một số bài học kinh nghiệm từ các công ty quốc tế trong việc xây dựng hoặc tăng cường các chính sách chống hối lộ trong nội bộ và các giao dịch với các đối tác trong chuỗi cung cấp của mình cũng như những hành động tập thể và sự tham gia của DN trong PCTN.

                                                                                                    (Theo Việt Hà, báo Điện tử ĐCSVN)