Tham dự Toạ đàm có đại diện Lãnh đạo Viện Kiểm sát nhân dân các tỉnh, thành phố Hải phòng, Thái Bình, Ninh Bình, Bắc Ninh, Hưng Yên,... và Viện Kiểm sát quân sự khu vực 33 Quân khu 3. Phóng viên các Báo, tạp chí, Đài PT&TH Trung ương và địa phương.
Tại buổi toạ đàm, các đại biểu đã được nghe báo cáo đề dẫn của đại diện lãnh đạo VKSND tỉnh Hải Dương, 11 tham luận của VKS các huyện, thành phố, thị xã trong tỉnh; các phát biểu của Lãnh đạo Vụ 1A của VKSNDTC, Vụ Thi đua khen thưởng, VKSND tỉnh Thái Bình, VKS khu cực 33 Bộ Quốc phòng, Văn phòng cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hải Dương liên quan đến nguyên tắc, thủ tục, tính pháp lý, nội dung, kỹ năng và kinh nghiệm đề ra các yêu cầu điều tra của VKSND đối với các tội phạm về Ma tuý, cố ý gây thương, Lừa đảo, Lạm dụng tín nhiệm, trật tự an toàn giao thông, mua bán người..v.v....
Trong lĩnh vực tội phạm về tham nhũng, các đại biểu cho rằng: Trong thời gian qua, số vụ án về tội phạm tham nhũng trên địa bàn tỉnh Hải Dương được các cơ quan chức năng phát hiện, điều tra, xử lý không nhiều, chủ yếu tập trung ở các loại tội: Đưa và nhận hối lộ, tham ô tài sản, lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản, trong đó có 3 vụ tham nhũng thuộc loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng (1 vụ đưa và nhận hối lộ, 1 vụ tham ô tài sản và 01 vụ lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản)... Nhìn chung các vụ án tham nhũng được phát hiện đều được đưa ra truy tố, xét xử nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật song tiến độ giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố và tiến độ điều tra nhiều vụ án còn chậm, phải gia hạn điều tra.
Tuy nhiên, quá trình giải quyết án tham nhũng cũng còn gặp một số khó khăn, vướng mắc như:
- Quy định của BLHS về các tội phạm tham nhũng cũng như pháp luật liên quan đến tội phạm tham nhũng như Luật Phòng chống tham nhũng, Luật Cán bộ, công chức còn chưa cụ thể, rõ ràng; thậm chí một số quy định còn mâu thuẫn, chồng chéo song chưa có văn bản hướng dẫn thi hành; một số dấu hiệu trong các cấu thành tội phạm tham nhũng còn chưa được phân biệt rõ ràng hoặc mang tính định tính.
- Đối tượng phạm tội tham nhũng là người có chức vụ, quyền hạn, việc thực hiện hành vi phạm tội thường có giai đoạn chuẩn bị một cách chi tiết để che giấu tội phạm, liên quan đến hành vi phạm tội tham nhũng thường có hành vi của người có chức vụ cao hơn về hành vi thiếu trách nhiệm, cố ý làm trái nhưng không đủ tài liệu chứng minh.
- Việc phát hiện tội phạm tham nhũng hầu hết đều từ hoạt động thanh tra, kiểm tra hoặc tố cáo của quần chúng nhân dân, một số trường hợp do mâu thuẫn nội bộ nên có đơn tố cáo và đã được cơ quan quản lý cấp trên xác minh ban đầu nhưng giải quyết không triệt để. Chính vì vậy từ khi xảy ra hành vi tham nhũng đến khi Cơ quan điều tra tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố hành vi tham nhũng thì đã có khoảng thời gian dài, có trường hợp người phạm tội đã chuyển công tác, nghỉ hưu, tài liệu, chứng cứ đã thất lạc nên việc điều tra gặp khó khăn.
- Chất lượng hoạt động điều tra và kiểm sát điều tra chưa cao dẫn đến nhiều vụ phải trả hồ sơ để điều tra bổ sung một phần do trình độ, năng lực, nhận thức của Điều tra viên chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao; tuy nhiên, cần xác định nguyên nhân chính dẫn đến việc Tòa án trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung do chất lượng đề ra yêu cầu điều tra của Kiểm sát viên chưa cao, Kiểm sát viên còn chưa làm hết trách nhiệm trong việc đề ra yêu cầu điều tra và đôn đốc Cơ quan điều tra thực hiện yêu cầu điều tra.
Từ những phân tích ở trên, các đại biểu đã nêu lên một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đề ra yêu cầu điều tra đối với những vụ án tham nhũng. Cụ thể như sau: Cần nâng cao trình độ nhận thức của đội ngũ Kiểm sát viên để nhận diện chính xác dấu hiệu cấu thành tội phạm tham nhũng như: Nhận thức về dấu hiệu chủ thể của tội phạm tham nhũng; về khách thể của tội phạm tham nhũng; về xác định hành vi cấu thành tội phạm lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản hay lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Đồng thời, cần ổn định cán bộ, Kiểm sát viên trong bộ phận chuyên trách kiểm sát điều tra án tham nhũng. Đặc biệt, khi đề ra yêu cầu điều tra đối với các vụ án tham nhũng, hạn chế việc trả hồ sơ để điều tra bổ sung trong các giai đoạn tố tụng, Kiểm sát viên được phân công thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra các vụ án tham nhũng cần yêu cầu Cơ quan điều tra làm rõ những nội dung sau: Làm rõ dấu hiệu về chủ thể của tội phạm tham nhũng; Làm rõ về hành vi phạm tội; Làm rõ về nguồn gốc tài sản chiếm đoạt; Làm rõ về vai trò của các bị can trong vụ án; Làm rõ nguyên nhân, điều kiện phạm tội…
Kết thúc buổi tọa đàm, thay mặt các vị đồng chủ trì, đồng chí Nguyễn Huy Miện, Tổng Biên tập Tạp chí Kiểm sát phát biểu tổng lược các ý kiến và khẳng định: Cuộc tọa đàm đã được diễn ra đúng mục đích, yêu cầu như kế hoạch của Ban Tổ chức đề ra. Phát biểu tham luận của các đại biểu đúng trọng tâm, yêu cầu về những vấn đề đã được nêu trong báo cáo đề dẫn tọa đàm, có một số tham luận tại Tọa đàm đạt chất lượng tốt, đã góp phần quan trọng trong công tác thực tiễn của ngành Kiểm sát trong thời gian tới./.
(BBT).