Thực tế, thời gian qua, việc triển khai có kết quả Đề án đơn giản hóa thủ tục hành chính (TTHC) trên các lĩnh vực quản lý nhà nước; việc phát hiện, xử lý, truy tố, xét xử các hành vi tham nhũng và một số hoạt động hợp tác quốc tế đã có nhiều tác động tích cực đến công cuộc PCTN của Việt Nam nói chung và PCTN trong lĩnh vực đất đai, khoáng sản nói riêng.

Riêng đối với PCTN trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai, Bộ Tài nguyên – Môi trường đã và đang triển khai một số dự án quan trọng, trong đó tiếp tục cập nhật và ban hành những văn bản về quản lý đất đai phù hợp với thực tiễn tình hình mới. Theo ông Trần Đức Lượng, nhiều đối tác và các nhà tài trợ quốc tế đã đánh giá cao những nỗ lực liên tục của Chính phủ Việt Nam và những kết quả đạt được trong PCTN thời gian qua, trong đó, đặc biệt quan tâm tới một số văn bản về PCTN vừa được ban hành như: Thông tư Liên tịch số 03/2011/TTLT-BNV-TTCP ngày 6/5/2011 do Bộ Nội vụ và Thanh tra Chính phủ đã ban hành về Quy định khen thưởng cá nhân có thành tích xuất sắc trong tố cáo, phát hiện hành vi tham nhũng; Thông tư 05/2011/TT-TTCP ngày 10/01/2011 của Thanh tra Chính phủ quy định về PCTN trong ngành thanh tra…

 

(Hội nghị đối thoại PCTN lần thứ 8 về PCTN trong quản lý và sử dụng đất đai)

Một số chuyên gia cũng chỉ ra: những quy định pháp luật về PCTN của Việt Nam khá đầy đủ và đồng bộ, tuy nhiên, kết quả của công tác PCTN chưa đạt được mức tiến triển tương ứng. Do vậy, cần chú trọng khâu thực thi và tăng cường nguyên tắc pháp chế. Một số ý kiến khuyến nghị cần có cơ chế định giá quyền sử dụng đất độc lập trong giao đất, đền bù khi thu hồi đất, giải phóng mặt bằng… Có thể thấy, việc các nhà tài trợ quốc tế đánh giá về công tác PCTN của Chính phủ cũng như đưa ra các khuyến nghị về tăng cường công khai, minh bạch, sự giám sát của cộng đồng trong quy hoạch, sử dụng đất đai, về cơ chế định giá đất và việc cần thiết tiến hành khảo sát, điều tra dư luận xã hội về thực trạng tham nhũng… là một việc làm cần thiết trong bối cảnh hiện nay. Đó là một kênh thông tin có ích đối với hệ thống cơ quan hữu quan của Việt Nam khi tham khảo để bổ sung, hoàn thiện hơn chính sách cũng như phương pháp quản lý nhằm giảm thiểu mức độ và nguy cơ tham nhũng của lĩnh vực này.

Đối với PCTN trong quản lý và khai thác khoáng sản, Bộ Tài nguyên – Môi trường, Bộ Công Thương đã có những đánh giá thực trạng, những tồn tại, bất cập trong công tác quản lý nhà nước về khoáng sản, đề ra các nhóm giải pháp cùng với những kiến nghị trong công tác tổ chức thực hiện.Thanh tra Chính phủ cũng đã chỉ ra những dạng sai phạm và những sơ hở về cơ chế, chính sách trong quản lý và khai thác khoáng sản được phát hiện qua các cuộc thanh tra trong những năm gần đây và công bố kết quả khảo sát, điều tra xã hội học về nguy cơ tham nhũng trong một số hoạt động quản lý và khai thác khoáng sản. Xung quanh nội dung đó, nhiều chuyên gia cho rằng, cần phải thực hiện đấu giá quyền khai thác khoáng sản để hạn chế cơ chế xin – cho, khuyến nghị Chính phủ Việt Nam đẩy nhanh tiến độ để tham gia sáng kiến minh bạch trong ngành khai khoáng nhằm tăng cường tính minh bạch, trách nhiệm giải trình trong ngành công nghiệp khai khoáng, tạo điều kiện để mọi cá nhân, tổ chức, cơ quan báo chí tham gia tích cực trong công tác PCTN.

 

Nhiều chuyên gia cũng đánh giá công tác quản lý nhà nước về tài nguyên đất đai, khoáng sản thời gian qua còn nhiều bất cập, chứa đựng những nguy cơ phát sinh tiêu cực, tham nhũng. Những bất cập đó đã và đang ảnh hưởng đến quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; làm giảm hiệu quả sử dụng các nguồn tài nguyên, ảnh hưởng tiêu cực tới môi trường, đe dọa tới quá trình phát triển bền vững. Do đó, cần phải xây dựng kế hoạch hành động cụ thể nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực quản lý tài nguyên đất đai, khoáng sản và công nghiệp khai khoáng.

Ông Trần Đức Lượng cho biết, thời gian qua, cũng có nhiều ý kiến khuyến nghị Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các cơ quan quản lý nhà nước, các cơ quan chức năng PCTN tăng cường phối hợp với Thanh tra Chính phủ nhằm xây dựng các giải pháp, biện pháp để xây dựng, hoàn thiện đồng bộ cơ chế, chính sách, công tác giám sát, kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm trong quản lý, khai thác các nguồn tài nguyên đất đai và khoáng sản, trong đó chú trọng:

Đối với công tác quản lý và sử dụng đất đai, cần làm tốt: công tác quy hoạch và công khai quy hoạch sử dụng đất; cơ chế định giá đất trong giao đất, thu hồi đất, giải phóng mặt bằng; các quy định pháp luật về chuyển mục đích sử dụng đất, nhất là đối với trồng lúa, đất rừng, đất của các doanh nghiệp nhà nước, đất của nông – lâm trường và chuyển đổi cơ chế quản lý đối với các loại đất này.

Đối với công tác quản lý và khai thác khoáng sản, cần giải quyết những bất cập trong cơ chế phân quyền cấp phép khai thác khoáng sản cho UBND cấp tỉnh; cần có giải pháp đồng bộ về PCTN trong quy hoạch, cấp phép, khai thác, tiêu thụ, xuất khẩu khoáng sản, trong đó chú trọng tới các khâu đánh giá trữ lượng mỏ, giám sát sản lượng khai thác và việc thực hiện nghĩa vụ thuế của các doanh nghiệp khai thác mỏ, tổ chức đấu thầu quyền khai thác mỏ; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định về bảo vệ môi trường, đảm bảo phát triển bền vững trong công nghiệp khai khoáng, công khai, minh bạch các thông tin có liên quan đến đầu tư thăm dò và khai thác khoáng sản./.

                 (Theo: Báo điện tử ĐCSVN)