Các giải pháp phòng ngừa tập trung vào nhóm: Chủ động tuyên truyền, giáo dục về PCTN; Đẩy mạnh thực hiện công khai, minh bạch phòng ngừa tham nhũng; Nghiêm túc xây dựng, thực hiện chế độ, định mức và tiêu chuẩn; Chú trọng xây dựng quy tắc ứng xử, chuyển đổi vị trí công tác và các quy định liên quan tới quà tặng; Minh bạch tài sản, thu nhập bước đầu vào nề nếp và nghiêm khắc xử lý trách nghiệm người đứng đầu...
Theo đó, về tuyên truyền, giáo dục PCTN, trong 5 năm qua, các địa phương đã chủ động xây dựng kế hoạch, đồng thời tích cực tuyên truyền, giáo dục nội dung Luật PCTN và các văn bản hướng dẫn thi hành. Hình thức tuyên truyền, giáo dục phong phú, thiết thực như: Biên soạn và phát hành tài liệu, tổ chức hội nghị, mở lớp tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ, tổ chức thi tìm hiểu về Luật PCTN... Nhiều địa phương tổ chức tập huấn, hội thảo, cung cấp tài liệu về công tác PCTN; tổ chức đào tạo, bồi dưỡng báo cáo viên, tuyên truyền viên về PCTN. Các cơ quan thông tấn báo chí đưa nhiều tin, bài về công tác PCTN; nhiều báo, đài địa phương đã hình thành chuyên mục phản ánh gương người tốt, việc tốt, phê phán các hành vi tiêu cực, tham nhũng. Báo chí đã tỏ rõ vai trò và góp phần tích cực, hiệu quả trong cuộc đấu tranh PCTN.
Qua 5 năm thực hiện, đã có 26 triệu lượt cán bộ, công chức, viên chức, người dân được phổ biến, giới thiệu, giáo dục pháp luật về PCTN; đã tổ chức được 425 nghìn lớp tuyên truyền, quán triệt pháp luật và phát hành trên 2 triệu cuốn sách, tài liệu về PCTN. Thanh tra Chính phủ cùng với Văn phòng Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN, cộng đồng các nhà tài trợ quốc tế và một số cơ quan liên quan đã tổ chức thành công 10 cuộc đối thoại về PCTN. Đây là diễn đàn quan trọng để tuyên truyền về việc thực hiện và những tiến triển trong công tác PCTN của Việt Nam. Văn phòng Ban Chỉ đạo Trung ương đã tổ chức thành công 3 cuộc gặp mặt ở 3 khu vực và tổ chức Hội nghị toàn quốc để biểu dương một số cá nhân có thành tích trong PCTN.Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về PCTN đã tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức của mỗi cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân về công tác này.
Đặc biệt, các địa phương đã đẩy mạnh việc công khai, minh bạch phòng ngừa tham nhũng trong hoạt động của các cơ quan, tổ chức, đơn vị, gắn với cải cách thủ tục hành chính; tập trung vào các lĩnh vực: Đầu tư xây dựng, quản lý đất đai, sử dụng ngân sách, tài sản công, công tác tổ chức - cán bộ, công tác thanh tra, kiểm toán... để người dân, doanh nghiệp, các cơ quan chức năng nắm bắt thông tin về hoạt động của các cơ quan nhà nước, giám sát việc thực hiện và phòng ngừa tham nhũng.
Công khai, minh bạch trong hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vị đã có chuyển biến mạnh mẽ, như: Công khai, minh bạch trong đời sống chính trị (hoạch định đường lối, chính sách, pháp luật; hoạt động chất vấn, trách nhiệm giải trình…); chương trình mục tiêu quốc gia, về tài chính và ngân sách nhà nước; trong mua sắm công; quy hoạch sử dụng đất; quy hoạch cán bộ. Tính công khai, dân chủ trong việc tuyển dụng, bổ nhiệm cán bộ ngày càng được coi trọng.
Một số địa phương đã thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng về điều kiện, chỉ tiêu, số lượng cần tuyển và thủ tục đăng ký, tuyển chọn cán bộ, công chức của từng cơ quan, tổ chức, đơn vị.
Đến nay, 63 địa phương đã hoàn thành công bố công khai bộ thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của mình; triển khai thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông, tăng cường ứng dụng khoa học - công nghệ trong công tác quản lý điều hành thông qua việc áp dụng hệ thống mạng công nghệ thông tin, xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001-2000 phục vụ công tác chuyên môn; quy định cụ thể các thủ tục, quy trình giải quyết, các loại giấy tờ cần thiết, thời gian giải quyết, trách nhiệm của cán bộ, công chức để các tổ chức, doanh nghiệp và công dân biết để giám sát, tránh sự phiền hà, sách nhiễu của cán bộ, công chức khi thi hành công vụ theo hướng tiến tới một nền hành chính công mang tính phục vụ.
Các địa phương cũng đã nghiêm túc xây dựng, thực hiện chế độ, định mức và tiêu chuẩn. Trong đó, về thực hiện quyền tự chủ về tài chính, biên chế và giao khoán kinh phí hoạt động cho các cơ quan, tổ chức, đơn vị có đủ điều kiện; thực hiện việc trả lương qua tài khoản: UBND các tỉnh, thành phố đã ban hành các quyết định cụ thể hóa các định mức tiêu chuẩn áp dụng thống nhất trên địa bàn; triển khai thực hiện quy định về chế độ, định mức, tiêu chuẩn; quy định biên chế và kinh phí hành chính, quy định tạm thời về quản lý chi phí trong hoạt động sản xuất kinh doanh và dịch vụ; chấp hành nghiêm về đầu tư xây dựng, quản lý thu chi tài chính, thực hiện tiết kiệm (20%) trong chi tiêu tài chính.
Các địa phương tăng cường rà soát cơ chế, chính sách, chấn chỉnh các chương trình, dự án đầu tư không có hiệu quả; sửa đổi, bổ sung các chế độ, định mức, tiêu chuẩn cho phù hợp. Đến nay, trong cả nước đã ban hành mới 11.953 văn bản; sửa đổi, bổ sung, hủy bỏ 7.818 văn bản quy định về chế độ, định mức, tiêu chuẩn trên các lĩnh vực. Các quy định về tiêu chuẩn, định mức trang thiết bị và phương tiện làm việc của cơ quan và cán bộ, công chức, viên chức nhà nước; tiêu chuẩn, định mức sử dụng trụ sở làm việc tại các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp; tiêu chuẩn sử dụng nhà ở công vụ; tiêu chuẩn, định mức và chế độ quản lý, sử dụng phương tiện đi lại trong các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, công ty nhà nước... đã được ban hành.
Đồng thời, chú trọng xây dựng quy tắc ứng xử, chuyển đổi vị trí công tác và các quy định liên quan tới quà tặng. Hầu hết các tỉnh, thành phố đều đã chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, đơn vị trên địa bàn xây dựng quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức khi thực hiện nhiệm vụ, công vụ nhằm góp phần xây dựng một đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức liêm chính và có trách nhiệm trong quá trình thi hành nhiệm vụ, công vụ. Nhiều tỉnh, thành phố đã ban hành chỉ thị, kế hoạch về tăng cường thực hiện kỷ luật, kỷ cương, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong lề lối làm việc của cán bộ, công chức, viên chức tại các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp (Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh, Nghệ An, Hà Tĩnh, Bình Dương...).
Đến nay, phần lớn các địa phương đã ban hành quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức. Nhiều cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, tổ chức xã hội - nghề nghiệp đã xây dựng và phát động thực hiện quy tắc đạo đức nghề nghiệp.
Mặc dù đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ, song công tác PCTN vẫn còn nhiều bấp cập, công tác tuyên truyền về PCTN còn chưa sâu rộng đến cấp cơ sở và mọi tầng lớp nhân dân; nội dung tuyên truyền, giáo dục về PCTN chưa thực sự phong phú, hấp dẫn. Vẫn còn một bộ phận cán bộ, quần chúng nhân dân nhận thức về công tác PCTN chưa đầy đủ nên thiếu tự giác trong chấp hành các quy định của pháp luật về PCTN. Việc công khai, minh bạch trên một số mặt còn hạn chế (như: hoạt động cấp phép thăm dò, khai thác khoáng sản, đầu tư dự án, xây dựng...); vẫn còn tình trạng lạm dụng các quy định về bí mật nhà nước để không thực hiện việc công khai, minh bạch. Qua kiểm tra việc thực hiện các quy định về công khai, minh bạch tại 23.522 cơ quan, đơn vị, đã phát hiện và xử lý 1.704 cơ quan, đơn vị có vi phạm quy định về công khai, minh bạch trong hoạt động. Thêm vào đó, vẫn còn nhiều chế độ, định mức, tiêu chuẩn chậm được sửa đổi, bổ sung nên không phù hợp với thực tiễn của đời sống xã hội, nhất là quy định về chi tiêu tài chính; tình trạng vi phạm về chế độ, định mức, tiêu chuẩn vẫn còn xảy ra ở nhiều nơi. Qua tiến hành 35.753 cuộc kiểm tra về thực hiện chế độ, định mức, tiêu chuẩn, phát hiện 897 vụ vi phạm, đã xử lý kỷ luật 1.015 cán bộ, công chức, viên chức; xử lý hình sự 64 cán bộ, công chức, viên chức.
Để tiếp tục đẩy mạnh công tác PCTN, trong thời gian tới đây, các địa phương cần tiếp tục đề cao vai trò, trách nhiệm người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị trong công tác PCTN; tăng cường công tác tự phê bình và phê bình, sự gương mẫu của cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp. Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục về PCTN; nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm về PCTN cho đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân. Bên cạnh đó, cần bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật về quản lý kinh tế -xã hội; nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử trong việc phát hiện, xử lý hành vi tham nhũng; xử lý kiên quyết, kịp thời các hành vi tham nhũng, những người bao che cho tham nhũng, cố tình ngăn cản việc chống tham nhũng; bảo vệ người tố cáo tham nhũng, đồng thời xử lý nghiêm những hành vi lợi dụng, tố cáo sai sự thật; nâng cao năng lực và tăng cường hoạt động của các cơ quan chức năng PCTN ở địa phương; tăng cường hợp tác, trao đổi kinh nghiệm giữa các địa phương trong cả nước và giao lưu quốc tế...
(Theo HA.NV, báo Điện tử ĐCSVN)